Wat is je genderexpressie?

Genderexpressie gaat over wat of hoe je doet. Bijvoorbeeld hoe je je gedraagt, kleedt of beweegt. Uit jij je vrouwelijk? Mannelijk? Allebei? Geen van twee?

Genderexpressie

Genderexpressie gaat over hoe jij gender uit, of welk gender geassocieerd wordt met jouw gedrag, uiterlijk, interesses of manier van doen. Niet alleen vrouwen zijn vrouwelijk, en niet alleen mannen zijn mannelijk. Iedereen heeft kanten die vrouwelijk en kanten die mannelijk genoemd worden.

Het is niet altijd makkelijk om al je kanten te laten zien. Vrouwen en mannen worden vaak anders beoordeeld voor hetzelfde gedrag. Bazige mannen worden als leider ervaren en bazige vrouwen als bitch. Van zorgzame vrouwen wordt gezegd dat het in hun natuur zit en van zorgzame mannen dat ze onder de plak zitten. Het vraagt dus best wat moed om jezelf te zijn met alle vrouwelijke, mannelijke en androgyne kanten die daarbij horen.

Gendernormen

Dat het niet altijd makkelijk is om al je kanten te laten zien, komt door gendernormen. Gendernormen zijn eigenlijk regels over hoe je man of vrouw moet zijn. Soms zijn die regels heel duidelijk: dit is de mannen wc en dit is de vrouwen wc. Vaak zijn het meer ideeën en verwachtingen over hoe je je hoort te gedragen of hoe je eruit hoort te zien als meisje of jongen.

Deze ideeën en verwachtingen gaan over van alles: welke muziek je luistert, welke opleiding je doet of hobby’s je hebt, op wie je verliefd wordt en of het oké is om te huilen, of oké is om veel seks te hebben. Er zijn allemaal ideeën over wat wel en niet acceptabel is voor meiden en jongens. Met weinig ruimte voor non-binaire of gender non-conforme mensen.

Gendernormen verschillen per cultuur en in de tijd. Zo is voetbal in veel landen een sport voor meiden en was roze vroeger echt een jongenskleur.

Gendernormen worden vaak gebruikt om over iemand te oordelen, vooral als je je er niet aan houdt. Daarom is het zo moeilijk om ervan af te wijken. Maar steeds meer jongeren moeten er niks van hebben. De campagne Generatie Ja.. En? laat zien dat een ruime meerderheid van jongeren vindt dat je vooral jezelf moet kunnen zijn.

Gender non-conform

Er is bijna niemand die zich helemaal herkent in de gendernormen. In die zin is iedereen wel een beetje gender non-conform. Maar de term gender non-conform wordt vooral gebruikt voor mensen die helemaal niet voldoen aan de ideeën en verwachtingen over vrouwelijkheid en mannelijkheid. Bijvoorbeeld als je er niet uitzien als een jongen of een meisje, maar meer androgyn. Of als je als jongen van make-up houdt en hakken draagt.

Zowel mannen, vrouwen als non-binaire mensen kunnen gender non-conform zijn. Non-binaire mensen uiten zich vaak gender non-conform, maar er zijn ook non-binaire mensen die zich meer mannelijk of vrouwelijk uiten of bij wie het wisselt. Het kan zijn dat je lesbisch, homo of bi, pan of queer bent, maar dat hoeft niet.

Je kan altijd gender non-conform zijn en het kan dat je soms gender non-conform bent en andere keren minder of niet. Niks staat vast en er is oneindig veel variatie.

Intersecties met andere delen van je indentiteit

Naast gender zijn er ook andere delen van je identiteit die meespelen in welke ideeën, verwachtingen en vooroordelen mensen over iemand kunnen hebben. Zo krijgen zwarte vrouwen met andere oordelen te maken dat witte vrouwen.

Naast je gender spelen ook dingen als je kleur, seksuele oriëntatie, culturele of reliqieuze achtergrond, etniciteit , economische positie, opleidingsninveau en je leeftijd een rol.  Dit noemen we met een moeilijk woord intersecties, omdat het ene aspect vaak niet los van het andere aspect te zien is.